มาแล้วครับ นกเขาของอุ้ย
เขียนไว้สักสองปีที่แล้วมั้งครับ
เนียนคุยกับอุ้ยได้เพราะเพลงนี้แหละ
ยาวมากนะเออ บอกไว้ก่อน
คูคคูรูค.คุคคู.รร... พิราบเอ๋ย ..
Talk To Her หรือ Hable con Ella
ภาพยนต์ระดับมาสเตอร์พีซที่ลืมไม่ลงของ
เปรโด อัลโมโดบาร์ ผู้กำกับที่โด่งดังที่สุดของเสปน
คงจะนำพาความรันทด สู่ใจผู้ชมพร้อมกับความตื่นตะลึง
ในวิธีการเล่าเรื่องที่แสนงามสง่าเหมือนหงส์ที่ปรากฏกาย
กลางท้องถนนที่พลุกพล่านเหมือนกับเป็นดวงตะวัน
ที่ค่อยๆ ปรากฏกายก่อนจะลาลับท่ามกลางผืนดินสีส้ม
ที่ทอดยาวของเสปน
แต่สิ่งหนึ่งที่หลายๆคนคนอาจจะติดใจเสียยิ่งกว่าตัวหนัง
เห็นจะเป็นฉากๆหนึ่งในเรื่อง นางเอกพาพระเอกไปที่งานเลี้ยง
แห่งนึงซึ่งจัดที่สวนหน้าบ้าน ผู้คนกำลังล้อมวงฟัง
นักดนตรีดีดกีตาร์สไตล์ละติน ที่เรียกกันว่า El Mariachi
นักดนตรีที่แต้มใบหน้าเฉยเมยด้วยริ้วรอยกำลังร้องเพลงเสปน
เพลงหนึ่ง ฉากนี้ผู้กำกับจงใจทิ้งไว้อย่างยาวนาน
จนจวนจะกลายเป็นการถ่ายทำคอนเสิร์ต
จนเรา(หรือใครก็ตามที่ฟังมันร้องไม่ออก)
คงข้องใจว่ามันมีความหมายขนาดนั้นเลยเหรอ
(ภาพประกอบ แค็ปมาจากดีวีดีด้วยตัวเอง ห้ามจำหน่ายจ่ายแจก)
แม้จะฟังไม่ออก แต่พอเพลงแล่นมาถึงท่อนฮุค
ความหอมหวนอ้อยอิ่ง ของท่วงทำนองนั้น
ก็แทบเข่นฆ่าลมหายใจผู้ฟังให้ขาดผึง!
แล้วในเรื่อง พระเอกก็น้ำตาไหลออกมา
ไม่ได้ร้องไห้ด้วย แค่น้ำตาไหล.
ฉากนี้จบลงที่พระเอกเดินหนีออกมาจากกลุ่มคน
คล้ายกับทนฟังต่อไม่ได้ แล้วเรื่องก็ดำเนินต่อไปในอีกทิศทางหนึ่ง
นับจากดูครั้งแรกเราก็เก็บความสงสัยมาเป็นเวลาหลายปี
ว่าเพลงนั้นมันคืออะไร จนอินเตอร์เน็ตมีกูเกิ้ล(นานไปป่าววะ)
และโลกนี้มีโปรแกรมโหลดเพลง(เพราะคงหาซื้อไม่ได้)
เราจึงได้ฟังเพลงนี้เต็มๆเมื่อไม่นานมานี้
ความรู้สึกลมหายใจแทบหมดตอนฟังก็ไม่ต่างจากเดิม
เพลงนี้ชื่อ Cucurrucucu Paloma เป็นเพลงดั้งเดิมของเสปน
และเป็นที่รู้จักทั่วโลกละติน มีการนำไปขับร้องหลายต่อหลายเวอร์ชั่น
นับกันไม่หวาดไม่ไหว ก็ประเทศที่ใช้ภาษาเสปน บนโลกเรามีมากมาย
เปรียบไปก็น่าจะคล้ายๆเพลงของสุนทราภรณ์ที่ถูกร้องซ้ำแล้วซ้ำอีก
ใน Talk to Her คนที่ร้องในฉากนั้นคือ Caetano Veloso
ศิลปินเสปนที่มีชื่อเสียง ให้เกียรติมาแสดงเอง
มาพรมลมหายใจที่อ่อนหวานลงบนเส้นกีตาร์ที่บางเฉียบสะกดฉากๆนั้น
ส่วนตัวเพลงดั้งเดิมแต่งโดย Tomás Méndez เมื่อกว่า 40 ปีมาแล้ว
ใครก็ไม่รู้เหมือนกันนะครับ และยิ่งได้พบเวอร์ชั่นต่างๆของเพลงนี้
ยิ่งพบว่า เราเคยได้ฟังมันแล้วหลายครั้ง ในภาพยนต์หลายเรื่อง
ตั้งแต่ El Mariachi หนังต้นฉบับดั้งเดิมในตอนที่ไม่มีทุน
ของหนังดังโคตรๆอย่าง Desperado ของโรเบิร์ต โรดิเกวซ
และที่เจ๋งมากๆคือมันเคยปรากฏในหนัง Happy Together
ของหว่องกาไวเสียด้วย แน่นอนหนังเรื่องนี้เป็นเหมือนโปสการ์ด
ที่ซึมเศร้าของหว่อง จากบัวโนสไอเรส-อาร์เจนติน่า
เพลงๆนี้จึงเป็นเหมือนน้ำเสียงที่แจ่มชัดของเมืองหลวง
แห่งโลกละตินแห่งนี้
นี่เป็นฉากดังกล่าวในเรื่อง Talk to Her
และต่อจากนั้นคือความพยายามในการถอดความ
เป็นภาษาไทย เพื่อจะได้เข้าใจสักทีว่าความหมาย
ของเพลงนี้ต่อหนัง หลายต่อหลายเรื่องที่มันไปปรากฏ
คืออะไรกันแน่
<![CDATA[<a href="http://www.youtube.com/v/a9kRUY4WLFI&hl" target="_blank">http://www.youtube.com/v/a9kRUY4WLFI&hl</a>]]>Cucurrucucu PalomaDicen que por las noches
Nomas se le iba en puro llorar,
Dicen que no comia,
Nomas se le iba en puro tomar,
Juran que el mismo cielo
Se estremecia al oir su llanto;
Como sufrio por ella,
Que hasta en su muerte la fue llamando
Ay, ay, ay, ay, ay,... cantaba,
Ay, ay, ay, ay, ay,... gemia,
Ay, ay, ay, ay, ay,... cantaba,
De pasión mortal... moria
อายยา.ยายยา ยาา.. คนตาบา
อายยายาย.ยา ย..ยา เกมีอาาา
อายยายา..ยยา ยา า.. คนตาบา
เด ปาสิอน มนตราล มอรีอา...
Que una paloma triste
Muy de manana le va a cantar,
A la casita sola,
Con sus puertitas de par en par,
Juran que esa paloma
No es otra cosa mas que su alma,
Que todavia la espera
A que regrese la desdichada
Cucurrucucu... paloma,
Cucurrucucu... no llores,
Las piedras jamas, paloma
¡Que van a saber de amores!
Cucurrucucu... cucurrucucu...
Cucurrucucu... paloma, ya no llores
คูคคูรูค.คุคคู.รร... ปาโลมา
คูคคูรูคคุ..คู.รรร..ร.. โน โญเรลเลสฺ
ลาสฺ ปิเอดราสฺ ญามาสฺ ปาโลมา
เก แฟนา ซาเบรฺ เด อาโมเรสฺ
คูคคูรูคคุ..คู.รรร..ร.. คูคคูรูค.
คุคคู.รร คูคคูรูค.คุคคู.รร... ปาโลมา ยา โน โญเรลเลสฺ
ถอดความเสียงลือเสียงร่ำกัน ว่ายามค่ำคืน
เจ้าได้แต่ร้องร่ำคร่ำครวญ
ซ้ำเจ้ายังไม่ยอมนอนยอมกิน
ได้แต่ดื่มเหล้าเสียเมามาย
ฟังสิฟัง แม้เบื้องบนยังหลั่งหยาดฝน
ยามยินเสียงเจ้าน้ำตานอง
ขมขื่นเพียงใดหรือ...เจ้าเอย
นางลาลับไปพร่ำเรียกเจียนตาย มิหวนคืน
อายยา.ยายยา ยาา.. เจ้าร้องเพลง
อายยายาย.ยา ย..ยา เจ้าร้องไห้
อายยายา..ยยา ยา า..เจ้ายังร้องเพลง
เจ้าร้องเจียนตาย ใยเล่าเขาไม่เหลียวมอง
พิราบกระพือปีกซึมเศร้า
โผผินมามาผิวเพลงยามเช้านั่นอย่างไรเล่า เจ้าเอย
สู่เรือนหลังน้อย
สู่หน้าต่างบานกว้าง เปิดอ้า
ร่ำร้องกันว่า พิราบนั้นใยช่างเหมือนตัวเจ้าเล่า
ซึมเศร้าถึงวิญญาณ
มันยังเฝ้ารอนางนั้นหวนกลับ โอ...
คูคคูรูค.คุคคู.รร... พิราบเอย
คูคคูรูคคุ..คู.รรร..ร.. อย่าร้องไปเลย
ก้อนหินมิอาจร่ำไห้ รู้บ้างไหม พิราบเอย
เจ้ารู้อันใดบ้างไหมเล่า ในเรื่องรัก .
...............
พยายามคงอรรถรสเนื้อความเดียวกับอารมณ์เพลง
ให้มากที่สุดเท่าที่ความสามารถจะมีแล้วล่ะครับ
ชื่อเพลงที่ฟังดูตลก คูคูรุคุคู ปาโลมา
ไม่ได้แปลว่าปลาโลมา แต่มันคือ นกพิราบและ
เสียงนกพิราบขันคูนั่นเอง คงคล้ายๆ
โน่นแน่ะนกเขาคู จุ๊ก จุ๊กกรูบ้านเรา
แต่นี่เป็นนกพิราบ กระพือปีกบินมาปลอบ
ชายหนุ่มที่เจียนตายเพราะสูญเสียความรักไป
ผมตีโจทย์ว่ามันเหมือนกับเพลงทูล ทองใจ หรืออะไรยุคนั้น
ดูจากอายุอานามของเพลง และความอมตะ เทียบกันได้ตามนั้นเลย
เลยอยากแปลให้มันออกมาโบราณและภาษาคร่ำครวญแบบเดียวกัน
ไม่รู้ว่าสำเร็จไหมนะครับ
เอ้อ ถ้าอุตส่าห์อ่านมาถึงตรงนี้ถือว่าเก่งครับ ขอบคุณมาก
